Keek op de week 12-2014

Erick schrijft:

Afgelopen week was weer een week van ‘despedida‘, van afscheid. Maandag afscheid van Kees, woensdag afscheid van Marijke (in NL voor vijf weken), en vervolgens afscheid van de jonge katjes en het eerste jonge hondje.
Het was ook een winderige week en als de zee niet ‘schoon’ is, wordt er weinig opgevist. Ook hoef ik geen mango’s te dunnen: de wind heeft vele kleine mangootjes van hun stammetje af geblazen…

Naast al dat afscheid ook welkom: de eerste tomaten, groen nog maar rijpend. Het eerste maisaartje dat z’n stuifmeel gaat geven. De mandiok begint te groeien. De jonge fruitboompjes lijken aan te slaan. En deze week mocht ik weer twintig te vroeg geremde kuikens (eieren) rapen.

Het is wel een beetje druk, zo zonder Marijke, maar ik vind m’n ritme…

Deze slideshow vereist JavaScript.

Keek op de week 9-2014

Wat een week…
Zondagochtend vroeg, na een afscheidsfeest de nacht daar vòòr, horen dat één van de feestgangers een dodelijk bootongeluk heeft gehad, onderweg naar huis (een vissersdorp verderop)
Maandag Erick naar Praia voor een onderhoud met de advocaat die onze verblijfsstatus zou/zal gaan regelen.
Dinsdag Zidalia dood. En een telefoontje uit NL dat we vrijdag twee vrienden op bezoek krijgen voor een maand.
Woensdagnacht Erick weer terug op Brava.
Donderdagavond, na twee dagen modderen, eten de 3 puppies gelukkig geheel zelfstandig hun broodpap met geklutst ei. Daarna doen we nog eens in petit comité het definitieve afscheid van Lilian over.
Vrijdag blijk er geen boot uit Praia te komen, dus verwachten we onze gasten een dag later, tegelijk met visservriend Luìs, die twee maanden voor medische behandelingen in Amerika was. Erick en ik rommelen samen lekker op de boerderij.
Zaterdag een lange dag waarop ik een terras aardappels rooi, we samen het geitenhok uitmesten en Erick lekker kalfsstoofpot maakt, van een kalf dat eerder die week helaas van een rots is gevallen. ’s Nachts tegen drieën arriveren de vrienden. Vanavond maar eens vroeg naar bed…

Deze slideshow vereist JavaScript.

Keek op bijna 2 weken

Erick schrijft:

…En dat waren twee weken. Sodadi Maret y mi mae. Weer in m’n uppie. Maar geen gedoe, er is werk aan de winkel: al die zorg voor al die beestjes. De kippen boven en de kip met kleintjes in kaza pikinoti, het varkentje Coco, de geiten, en de poes en de hondjes – alles moet nagelopen en eten. Ik neem m’n petje af voor mijn liefde toen zij hier alleen was. Het was even wennen, maar ik denk dat ik nu de dingen wel redelijk op de rails heb.

Er is al een poos geen hout te krijgen op het eiland, einde van deze maand misschien. Toch hebben we zojuist het bed in kaza baixo in orde gekregen. We timmeren en klussen hard door, alles van hergebruikt hout. Volgende week is alles klaar beneden, op de keuken na, maar met Geert, Welmoed en Sanne (die komen in november) koken we toch gezamenlijk. Eind november kan ik dan keukenbladen maken en de douchedeur, en dan is alles pronto voor kaza basj.

Het was een tijd van afscheid van de hondjes Shushu en Fika. Die zijn nu elders. Macho en Zidalia zijn gebleven en ik heb gewerkt aan een heus hek. Vanaf nu, nu Zidalia de mannen weer steeds interessanter vindt, moet zij een tijdje op het dak gaan verblijven. Macho is er ’s avonds en ’s nachts bij om haar gezelschap te houden. Zidalia geeft Macho les over hoe het moet op z’n hondjes, maar Macho is nog te jong.
Sarah, de laatste geit van Fogo, hadden we al een tijdje niet gezien, maar uiteindelijk hebben we haar gevonden, helaas dood. Appa heeft haar ter plekke begraven. Marie, Manuela en Mimosa doen het gelukkig goed en ze zullen alledrie bezwangerd terugkomen van de gemeenschappelijke weidegrond in december, met hopelijk in februari jonkies en daarna melk, zodat wij kaasjes kunnen maken.

Het is nu regentijd en het zou meer moeten regenen, maar dat doet het niet. De mais, bonen en pompoenen verpieteren op ’t niet-geïrrigeerde gedeelte van ons land. Een misoogst dreigt. Maar daar kunnen we verder niets aan doen. Op de terrassen met gotta-gotta kon ik afgelopen weken de eerste kleine pompoenen oogsten, en meer zoete aardappels en bonen. De mais gaat hard en ik geef de bloemen aan de kippen; die zijn er dol op en de bloemen moeten eruit teneinde meer maiskolven te laten groeien weet ik nu. Het is ook een tijd van vis zouten en drogen. Luís blijft vis geven en ik krijg het niet allemaal op. Appa leert mij dus nu vis zouten en drogen. En oh zo lekker, gedroogde vis met cassave…

Elke week leren we en we leren snel. We leren wat kan en wat niet kan. We leren geduld te hebben. We leren veel over hoe je hier groente en fruit kweekt , En als de regen niet komt, leren we de misoogst te accepteren. Ik geloof niet in ‘god’ maar het ‘si Déus kre’ omarm ik inmiddels…

Deze slideshow vereist JavaScript.

 

I.M.

Malle Tutuy. Als ik aan Tutuy denk, moet ik altijd een beetje lachen. Iedereen heeft dat, hier. Zoals Tunka gisteren zo treffend zei: Tutuy was de vriend van iedereen.
Z’n koffiekop staat nog steeds op tafel. Ik kan het niet over m’n hart verkrijgen om hem af te wassen en op te ruimen. M’n sigarettenpakje met nog één erin heb ik er vanmorgen in een opwelling naast gelegd. Net als gisteren, maar toen heeft hij hem nog opgerookt. Doet me denken aan verhalen van Erick en Bram over Thaise huisaltaartjes. Typisch dat dat kennelijk een behoefte is, die plotseling kan ontstaan om verdriet en afscheid een plek te geven. Net zoals er gisteren opeens een hemel ontstond…

Appa heeft slecht geslapen. Vanmorgen wel een beetje gewerkt, maar is nu net naar praia en gaat proberen nog wat te slapen vandaag. Af en toe valt er zomaar een opmerking over gisteren uit z’n mond. Hij zal die film nog wel ontelbaar keer afspelen.

Ik zit op de kintal en schil twee emmers mango’s, om nog wat jam te kunnen maken en om stukjes in te vriezen voor Erick en z’n moeder, zodat die ook nog iets meekrijgen van de smaak van rijpe mango’s. Lekker aards werkje, met rondtollende gedachten. Ik ga er maar een muziekje bij opzetten om mezelf een beetje uit die maalstroom te trekken. Vanmiddag dan toch eindelijk ook de komkommers en meloenen zaaien: zaadjes die ik gekregen heb van Tutuy.

Tutuy en Erick – 2011

Tutuy en Marijke – 2011

 

Op het vliegveld

Erick schrijft:

De nacht rolt zich langzaam, als een dikke deken, uit over Praia. De wind is weg en de warmte straalt van de muren en de grond. De zon was weer onverbiddelijk vandaag. Het is voorlopig mijn laatste avond op Kaapverdië. Ik wacht op het vliegtuig, morgen ben ik in Nederland. Iets wat ik me nu nog niet zo goed kan voorstellen.
Een paar uur geleden heb ik Marijke naar de boot gebracht. Die glijdt nu over een zacht zeetje terug naar Brava. Het afscheid was als altijd raar. ‘Ga nou maar’, zei ze, toen we bij de boot stonden, ‘dat is makkelijker’. We gaan elkaar weer zo’n drie maanden niet zien. We bedachten de afgelopen dagen, dat we ook dit deel van de inburgering moeten doorstaan. Immers, er nemen op ons eiland zoveel geliefden afscheid van elkaar, om overzee te gaan werken. Vaak voor jaren achtereen. Het barretje van Anna heet niet voor niets ‘Cantinho di Sodade’, de kantine van eenzaamheid en gemis…

En nu zit ik op het vliegveld de afgelopen zes maanden te overdenken. Er is veel gebeurd, dat hebben jullie kunnen lezen. Jammer dat ik het laatste stukje lekkende waterleiding niet heb kunnen wegwerken, dan was ons huis echt helemaal af geweest. Helaas had Tibé, de man die de apparatuur heeft om de leidingen aan elkaar te smelten, kennelijk geen tijd de afgelopen week.
Ook zit ik nu te bedenken, dat ik nooit het eind van de waterexpeditie aan jullie heb gemeld. Nu, ik kan jullie melden dat we tegenwoordig twee keer zoveel water hebben. Nadat het tankje gebouwd was, hebben we met zeven man een paar honderd meter slang omhoog gezeuld. Toen we alles gingen aansluiten de volgende dag, hielden we de slang even boven een 15 liter-emmer. Die was in twee tot drie minuten vol (we moesten tellen, bij gebrek aan horloges en zo). Dat is ongeveer zeven kubieke meter per dag! Zeven kubieke meter vloeibaar goud en dat is veel in onze ogen.
Marijke gaat natuurlijk gewoon door met zaaien, planten en straks voor het eerst groots oogsten. De mango’s zijn bijna rijp! Het zal ook niet lang meer duren of de eerste mais kan worden geoogst. Ik verheug me nu al op mijn terugkomst. Natuurlijk ten eerste omdat ik Marijke dan weer zie, maar ook is de kale hoop stenen die ons land nu lijkt dan helemaal groen. Net als toen we vorig jaar in september arriveerden. Maar het overwoekerende groen van de mimosa heeft inmiddels plaats gemaakt voor afwisselend groen van groente en fruit.. En natuurlijk gaat Marijke jullie daarvan op de hoogte houden en doe ik zo af en toe ‘ondertussen in NL’ als ik met mijn bootje bezig ben.

Hellingfeest 2013

Marijke schrijft:

Door de omstandigheden hier, zijn we er erg goed in geworden om van bijna elke dag een feestje te maken. Maar het hellingfeest van gisteren was het eerste officiële feest: een kleine grilhado de despedida, een afscheidsbarbecue, dat was gisteren het thema hier op onze berghelling. Want morgenochtend stappen Erick en ik op de boot naar Praia, Santiago, en later die week kom ik alleen terug. Erick vliegt donderdagnacht naar Amsterdam. Si Déus kre, natuurlijk: als God het wil.

Terwijl Erick z’n tas inpakte, ging ik groene kool halen bij Jay, en tegelijk even de beloofde fotosessie maken van zijn prachtige moestuin. Dat werden trotse foto’s van de tuinman en zijn kolen, bananen, topzware mangobomen en bewateringssyteem. Daarna rommelden we een beetje met boodschappen en bestellingen. Dat blijft toch een avontuur hier: als je zelf niet hoogstpersoonlijk boodschappen wil gaan doen, dan geef je briefjes en geld mee, of roep je iets tegen iemand. En dan maar afwachten wat er van komt. Maar wonderlijk genoeg kwam alles naar Kaza di Zaza: een krat bier, een paar flessen wijn, een stapel plastic bekers, een tonijn… En door die hele tonijn was het helemaal niet erg dat de kip nìet kwam. Die wandelt nu dus nog vrolijk rond, verderop in het dorp.
Ik worstelde met de halve tonijn van eergisteren, om die vakkundig te fileren (met behulp van YouTube-filmpjes). Appa maakte rijst en een heerlijke salade van de groene kool, en Erick marineerde de brokken tonijn. Toen arriveerde er een gast met een hele tonijn, één met een fles sinas en kwamen er nog een paar, met als hoofddoel om een potje te kaarten. Terwijl Erick zich aan de kaarttafel zetten kreeg ik van Appa een live demonstratie van tonijn fileren, inclusief het verwijderen van de huid. Nuttige kennis! Deze tweede tonijn verdween in ovenschalen, met aardappels, peterselie, tomaat, et cetera. Kwam er superlekker weer uit!

Deze slideshow vereist JavaScript.

Toen we gisteravond laat ons bed in rolden, konden we terugkijken op een geslaagd eerste hellingfeestje op Brava. En toen we vanmorgen om 10 uur er weer uit rolden, feestten we nog even door met Gerda en Deidei, die op de koffie kwamen. Want zondag is een dag van diskanse (uitrusten) en visite. Daarna de heerlijke rituelen van opruimen na het feest: doordat er al twee dagen geen water uit de kraan komt, is het afwassen wat omslachtig. En ook omdat we maar 3 bakken hebben. Die worden niet alleen voor de vuile vaat gebruikt, maar ook als saladeschaal, marineerbak, gootsteen et cetera. Eigenlijk sta je dus de hele dag bakken af te wassen, zodat ze weer voor iets anders kunnen worden gebruikt. Misschien toch iets om binnenkort in te investeren, anders hebben we ook geen opvangruimte voor de mango’s die bijna rijp zijn.

Nu is alles schoon, zelfs het gasfornuis en de keukenvloer, en is er rust in huis. Erick is zijn schone was ophalen op Espera Dinha, bij Maria. De honden zijn met hem mee, de kat ligt voor pampus, en ik heb lekker gepoetst en meegezongen en -geswingt met de muziek.

 

Liefdewerk 2

Na Liefdewerk 1 was nummer 2 slechts een kwestie van afwachten…
Gisteren heb ik mijn laatste Kleine Kapiteins Club genoten. Goeie mensen, wat heb ik een plezier gehad met die kids de afgelopen twee jaar! Met ruim twintig superkapiteintjes hebben we feestelijk het seizoen afgesloten op de Blazerhaven. Tenten gebouwd waar we vorig jaar hutten bouwden, fikkie gestookt en sateetjes gebakken, samen gespeeld en gedonderjaagd met de bootjes natuurlijk! Met z’n allen hebben de kinderen stiekem een prachtig bewaarboek voor me gemaakt, met foto’s en tekeningen en lieve wensen. Ja, daar krijg je me wel stil mee…

Ik geef een kleine diashow van gisteren én de link naar alle Kleine Kapiteins-foto’s van de afgelopen jaren. Geniet maar even mee!

Deze slideshow vereist JavaScript.

Tijdgebrek

Het is een winter van lik-me-vestje. Dat heeft zo zijn voordelen. Op de werf kan bijvoorbeeld keihard doorgewerkt worden aan de schepen die buiten op en langs de helling liggen. Alleen toen het zo lang en hard regende en waaide  heeft de hellingbaas er voor gekozen om binnen in de loods met de Engelse smack door te gaan. Maar nu, tussen de vogels met het voorjaar al in hun hoofd, is de botter HZ 1 weer volop aan de beurt. Het schroefasgat is succesvol geboord, de scheg zit er al onder en deze week worden de eerste vlakdelen uitgezaagd.

Aan de overkant, in de groene loods, werken Harold en Jorrit gestaag door aan de grote blazer TX 11. Zij hebben sowieso geen last van de seizoenen tijdens deze klus, aangezien de hele restauratie heel luxe overdekt plaatsvindt.  Het blijft leuk en spannend om daar af en toe eens binnen te lopen, want elke keer ligt de TX er weer heel anders bij. Haar huid ondergaat een fantastische verjongingskuur en ze knapt zienderogen op.

Nadeel van zo’n zachte winter is dat we niet eens kunnen oefenen voor een gedroomde Elfstedentocht. En die had ik nou net zo graag eens willen meemaken, nu ik nog in Workum woon. Ook staan de ijszeilklompen die de Kleine Kapiteins vorig jaar gemaakt hebben nog steeds ongebruikt stof te vangen. Dus moeten we voor de club maar iets anders verzinnen voor de komende woensdagmiddagen, want ook de eilanden waar we de laatste twee keren aan hebben geknutseld, die zijn al af. Gelukkig is er genoeg te zien en te doen, zowel op de werf als in en om Workum. Wat denk je van de brandweer, de smederij, de natuurgebieden langs het IJsselmeer, het Fries Scheepvaart Museum…? Samen met de Kapiteintjes verken ik de hele omgeving; we komen woensdagmiddagen te kort!

Afscheid

Het was mei 1995. Ik was net weer terug van een lang verblijf in Zuidoost Azië en stond op de kade van Spakenburg. Daar lag wrakkig en verwaarloosd de EB 58, mijn botter. Ik had haar net gekocht; ik ging haar restaureren.

In Spakenburg hadden ze hun twijfels. Toen ik met de botenoppasser, Spakenburger Aart, daar bij mijn schip stond, kwam de vrouw van de hellingbaas langs.
“Ja Aart, hij is verkocht, aan een gast die Erick Mulder heet. Hij is meubelmaker en hij wil alles zelf doen. Wat zou dat voor gast zijn?”
“Hij staat naast je”, zei Aart.
Oeps… En het kwam goed. Ik mocht op één van de hellingbedden op de helling in Spakenburg zelf mijn eigen schip restaureren. Het was een warm nest daar. Van de hellingbaas met zijn personeel tot de mannen van de leugenbank kreeg ik advies, en men hielp mij mee om de diverse restauraties tot een goed einde te brengen. Dat alles speelde tussen 1997 en 2002. Des zomers varen en des winters zwoegen om het schip weer een stap verder te brengen in haar originele staat.
De ‘bloed zweet en tranen’ prijs, de Zuiderzeeprijs Elburg en Spakenburg werden mijn deel. De kroon op al het werk werd het hellingbaasschap op ‘De Hoop’ in Workum – met de EB 58, mijn Oude Dame, als visitekaartje.

Al bijna tien jaar ben ik hier nu hellingbaas en een goed jaar terug begon het toch weer te kriebelen: tropische oorden blijven trekken. En ook dat gaat goed komen, want Marijke en ik gaan op Brava, Cabo Verde, wonen. Over ruim een half jaar is het zover. Dan neemt Harold de helling over en nemen Marijke en ik afscheid van ‘De Hoop’ en van Workum.

Dat afscheid nemen is al in volle gang. Van de diverse besturen en clubjes waar we actief in zijn, maar ook – omdat we weinig mee gaan nemen – van een heleboel zaken die een mens in de loop der jaren verzamelt. Zo gaan er heel wat herinneringen door onze handen.
Per 1 januari krijgt mijn Oude Dame een nieuwe eigenaresse. Gelukkig is dat iemand die vanaf mijn begin met de EB 58 betrokken is geweest bij het schip. Ook zij kent ieder detail. Maar ondanks dat ik weet dat mijn Oude Dame in goede handen komt, en ondanks dat het schip tot in het voorjaar in het slootje achter het huis blijft liggen, is het toch een vreemd idee. Van sommige dingen valt afscheid nemen niet mee…

Erick

Dinsdagavondploeg

Het was weer een week van voortgaande afronding. Mijn lief had maandag zijn laatste evaluatievergadering van het Zeilvaartcollege. En dinsdag stond de evaluatie van 3 seizoenen ‘dinsdagavondploeg’ op het programma, met alle vrijwillige schippers en maten die wij de afgelopen twee jaar rondom de schepen en de werf hebben verzameld. Het belangrijkste onderwerp was natuurlijk: hoe gaan jullie verder…
Zelf maakte ik voor ’t laatst de notulen, en Erick stuurde deze de wijde wereld in – met een persoonlijke noot er aan verbonden.

Ik citeer hem:

“De evaluatieavond was goed, was vruchtbaar en was gezellig. Na drie jaar neemt de club vormen aan. Natuurlijk zijn er immer dijken te breken, sluizen te nemen? Enfin ik kan even niet op het gezegde komen…
Tijdens de bijeenkomst is er een ‘commissie’ ontstaan (zo’n hekel aan dat woord) die een voorstel gaan doen hoe het er het komend vaarseizoen uit wil gaan zien. Schroom niet om jullie ideeën te uiten ook al was je niet op de bijeenkomst.
Marijke en ik nemen over een goed half jaar afscheid van ‘De Hoop’ en dat valt niet mee. Veel van de activiteiten rond de helling zijn ons kindje en daar hebben we heel veel energie in gestoken. Eén van die kindjes is de vrijwilligersclub, de dinsdagavondploeg. We zijn er ons van bewust dat we nog ruim een half jaar weliswaar verantwoordelijk zijn voor al het reilen en zeilen rond de helling, maar dat we ook los moeten laten.
We hopen dan ook dat, als wij eenmaal op ons prachtige eiland zitten, de club groeit en bloeit als de pompoenen op ons land en de ‘garoupa’s’ (vis) in mijn bootje.”